Deze week was de Internationale Dag tegen Kinderarbeid, terwijl ook 200 jaar afschaffing van slavernij in Nederland wordt herdacht. Bij beide onderwerpen zeggen veel politici en CEO’s van bedrijven dat ze volmondig tegen alle vormen van uitbuiting zijn. Jammer genoeg maken ze in de praktijk vaak niet waar wat ze zeggen. Nog steeds kunnen in Europa zonder enig probleem producten worden geïmporteerd, zonder dat er eisen worden gesteld aan de omstandigheden waaronder ze zijn geproduceerd.

Dit geldt ook voor de chocolade-industrie en de cacaosector. Wist je dat 20% van de wereldwijde cacaovoorraad wordt overgeslagen in de Amsterdamse haven? Het is de grootste cacaohaven ter wereld. Een zeer groot gedeelte van deze cacao wordt geproduceerd in West-Afrika. Er is aangetoond dat op deze cacaoplantages tenminste 460.000 kinderen en volwassenen onder illegale omstandigheden werken. Hieronder vallen kinderen die dag in dag uit veel te zware manden op hun hoofd moeten tillen en daardoor vergroeiingen aan hoofd, nek en rug krijgen. Maar ook naar schatting 30.000 kinderen die worden verhandeld om onder dwang in vreemde gemeenschappen te moeten werken.

Volgens Tony’s Chocolonely is dit echt niet meer van deze tijd en moeten bedrijven eindelijk hun eigen verantwoordelijkheid nemen om deze problemen structureel op te lossen.

World Cocoa Conference

De afgelopen dagen verzamelde de wereldwijde chocolade-industrie zich in de RAI in Amsterdam voor de World Cocoa Conference (link: www.worldcocoaconference.org). Hier lieten alle grote cacaohandelaren en chocolademakers zien wat ze ondernemen om de cacaosector een stukje duurzamer te maken. De nieuwste trainingsmethodes en acties tegen kinderarbeid kregen alle aandacht. Al deze activiteiten lijken indrukwekkend; echter als je kijkt naar de jaarlijkse omzet in de sector (meer dan 100 miljard dollar) vallen de miljoenen aan investeringen erg tegen. Bovendien zijn de resultaten van deze acties teleurstellend; zo is in de afgelopen jaren kinderarbeid en slavernij in de industrie niet afgenomen.

Als bedrijven, om te beginnen, niet de minimale stap zetten om ook veel meer duurzame cacao tegen hogere prijzen in te kopen, zal ook de impact van duurzaamheidsinitiatieven miniem blijven. Zo was er in 2012 drie keer zoveel gecertificeerde cacao beschikbaar bij de boeren dan dat er werd ingekocht door bedrijven, simpelweg omdat ze hiervoor weigeren te betalen.

Één van de onderwerpen waar veel over werd gesproken, was wat een eerlijke prijs zou moeten zijn voor de cacao. Natuurlijk discussieerde Arjen, onze ketenregisseur, hierover mee in een aantal panels. 

Eigen verantwoordelijkheid

De verantwoordelijkheid voor een duurzame cacaosector ligt bij alle spelers in de industrie; met een hoofdrol voor de tien grote internationale cacaohandelaren en chocolademakers die meer dan 70% van de wereldhandel in handen hebben. Zolang zij de discussie niet aan durven over de eigen verantwoordelijkheid, en wat nu echt een eerlijke prijs is, zal een oplossing voor de problemen in de keten ver weg blijven.

Op weg naar een keten waar iedereen blij wordt van het produceren en eten van chocolade, is het essentieel doelstellingen op de lange termijn te hebben. Een routekaart met meetbare impactdoelen is hierbij onmisbaar. Aan de hand hiervan kunnen bedrijven dan structureel werken aan alle voorwaarden om kinderarbeid en uitbuiting eindelijk te stoppen. Van hogere prijzen en hogere productiviteit tot aan investeringen in boerengemeenschappen, zodat cacaoboeren eindelijk een goede prijs krijgen. Hiermee zijn ze in staat een inkomen boven de armoedegrens op te bouwen en door professioneler te boeren en zich te organiseren in coöperaties zullen ze in staat zijn op gelijkwaardige voet te onderhandelen met de kopers van hun cacao. Zolang de armoede onder boeren niet beter wordt aangepakt, blijven slavernij en de ergste vormen van kinderarbeid bestaan.